TIROIT

TIROIT

PROF DR METIN OZATA

TEL 0 216 348 65 19

TEL 0 216 340 08 08

CEP 0 530 264 98 98

Tiroit bezi vucudumuzda boyun on tarafinda bulunan bir organimizdir. Tiroit bezi T3 ve T4 hormonlari salgilar. Tiroit bezinin bazi hastaliklari kiside degisik belirtiler yapar. Bu belirtile hastaligin türüne ve tiroit hormonlarinin az veya çok salgilanmasina bagli olarak degisir.

Bazi belirtileri söyle siralayabiliriz:

1. Tiroit bezinde büyüme: Bezin büyümesine guatr denir. Karsidan bakildiginda boyundaki sislik göze çarpar.

2. Boyunda tiroit bezinde sislik olmasi: nodul nedeniyle olur.

3. Tiroit bezinde boyunda agri olmasi: tiroit bezi iltihabinda olur.

4. Gözlerde büyüme: Graves hastaligi denen zehirli guatr tipinde olur.

5. Kilo alma: Tiroit yetmezliginde olur.

6. Kilo verme: Zehirli guatrda olur.


Simdi Hangi tiroit hastaliginda hangi belirtiler görülür onlara bakalim:


1. TIROIT YETMEZLIGI-HIPOTIROIDI BELIRTILERI:

Tiroit bezi yetmezligine ait sikayetler hastaligin siddetine göre degisir. Bazen hiçbir sikayet yok iken bazi hastalarda çok siddetli belirti ve sikayetler ortaya çikar. Bazi belirtiler özellikle yasli kisilerde yasliliga baglanir ve hastalik akla gelmez ise atlanir. Tiroit bezi az çalisan ve tiroit hormonlari kanda azalan bir kiside su belirtiler olabilir:

• Kolay yorulma, yorgunluk, bitkinlik, enerji azligi (yaygin)
• Hatirlamada zorluk, unutkanlik, yavas düsünme, konsantre olamama
• Hareketlerde yavaslik
• Sabahleyin uyanmada zorluk, daha çok uyku istegi, gün içinde uyuklama
• Üsüme veya kendini soguk hissetme
• Terlemenin azalmasi
• Kuru, soguk, kalin ve kasinan bir deri
• Sari veya portakal renginde bir deri
• Kuru, kaba ve kolay kirilan tirnaklar
• Saç dökülmesi, saçlarda azalma, kaslarda dökülme
• Istah kaybi
• Kilo alma ve kiloyu verememe
• Horlama baslamasi
• Kas kramplari ve eklemlerde agri olusmasi
• Kaslarda igne batmasi hissi veya karincalanma
• Kabizlik olmaya baslamasi
• Göz etrafinin ve göz altinin sismesi
• El, ayak ve eklemlerde sislik
• Karpal tünel sendromu denilen el bileginde sinir sikismasi ve agri
• Adet kanamalarinin daha fazla miktarda olmasi, adetlerde kramp olmasi ve adet öncesi dönemin kötü geçmesi
• Bazi kadinlarda adet sikliginin azalmasi veya adetlerin kesilmesi
• Depresyon gelismesi ve hiçbir seyle ilgilenmeme
• Sesin kalinlasmasi ve ses kisikligi
• Isitmede azalma olusmasi
• Guatr olusmasi (Hashimoto hastalarinda olur)
• Tiroit bezinin küçülmesi (tiroit bezi iltihaplarina veya Hashimotonun son evresine bagli olarak)
• Kalp hizinin ve nabiz sayisinin azalmasi
• Kan kolesterol düzeyinde artma
• Gebe kalamama (kisirlik)
• Libido (Cinsel istek) azligi ve empotans
• Reflekslerin yavas olmasi
• Kekemelik

2. ZEHIRLI GUATR BELIRTILERI:

Hareketli olma, huzursuzluk
Çarpinti (hizli ve düzensiz kalp atimi olmasi
Yorgunluk
Güçsüzlük (agir esyalari kaldiramaz, merdiven çikarken zorlanir)
Ellerde titreme
Saç dökülmesi
Sinirlilik, kolay heyecanlanma ve kolay öfkelenme
Canli bakis, gözlerde büyüme, göz kapaginda çekilme
Uykusuzluk, dikkat bozuklugu
Derinin sicak, nemli ve ince olmasi
Ishal
Istah artisi
Susama
Agiz kurulugu
Sik idrara çikma
Kilo kaybi (zayiflama)
Adetlerde azalma veya kesilme
Cinsel istekte azalma, sperm sayisinda azalma
Erkeklerde meme büyümesi (jinekomasti)
Kemik erimesi
Kaslarda güçsüzlük
Çabuk yorulma


3. TIROIDIT-TIROIT BEZI ILTIHABI BELIRTILERI:

Tiroit bezindeki iltihap boyunda agri ile kendini gösterir ve bezde depolanmis hormonlarin kan dolasimina dökülmesine ve hormonlarin yükselerek çarpinti, terleme ve zayiflama gibi sikayetlerin ortaya çikmasina neden olur. Iltihap çogu hastada kendiliginden düzelir ve hormonlar normale gelir. Bu durum geçici bir iltihap olayidir.

Virüslerin yaptigi tiroit bezi iltihabinin en önemli özelligi boyun ön bölgesinde siddetli agri olmasidir ve bu agri tek tarafli olarak kulak ve çeneye yayilir. Agri ortaya çikmadan bir kaç hafta önce kas agrisi, ates, halsizlik, bogaz agrisi ve yutkunmakta zorluk bulunabilir. Bazen hastalik farenjit ve boyunda agri ile baslar ve agri ve hassasiyet giderek artar. Ates 37.5 ºC-38.3 ºC ve hatta 40 °C olur. Bazi hastalarda halsizlik, yorgunluk, ates ve eklem agrilari olabilir. Agri tiroit bezinin bir tarafindan öbür tarafina kayabilir. Bazen agri yayilmadan oldugu yerde kalir. Bazi hastalarda agri çene ve kulaklara yayilir ve agri yutkunmakla, öksürmekle ve bas hareketiyle artar. Agri bazi kisilerde gece daha fazla olur. % 50 hastada çarpinti, kilo kaybi, sinirlilik, ellerde nemlilik ve titreme olabilir. Tiroit bezinde hassasiyet, sertlik, nodül gelisimi ve büyüme olabilir. Iltihabin oldugu bölge hassas ve serttir. Tiroit bezi o kadar agrilidir ki hasta muayene edilmesini ve elle dokunulmasini istemez. Bu hastalik 6 hafta veya bazen 2-5 ay sürebilir ve çogunlukla kendiliginden düzelir.


4. NODUL BELIRTILERI:

Nodüllerin çogu hiçbir belirti vermez ve sikayet yapmaz. Nodüller siklikla hasta veya doktor tarafindan rasgele fark edilir ve nadiren yemede zorluk, nefes darligi, ses kalinlasmasi veya çatallasma veya boyunda agri yapar. Ancak çogunun hiçbir belirtisi yoktur. Nadiren nodül içine kanama olursa agri ve hassasiyete neden olur. Bu tür kanamalar nodülün kendiliginden yok olmasina neden olabildigi gibi siklikla kist olusumuna da neden olur. Bazen akciger ve beyin tomografileri sirasinda veya boyundaki damarlarin ultrason ile incelemesi sirasinda da tesadüfen nodül oldugu fark edilir.


5. TIROIT KANSERI.
Tiroit kanserli hastalarin çogunda hiçbir belirti veya sikayet yoktur. Bir kisminda boyunda bir sislik gelisir ; çogunda ise bir nodülden yapilan biyopsi sonucu kanser saptanir. Biyopsi normal çiktigi halde ameliyat edilen bezin nodül disindaki bir alaninda bazen milimetrik boyutta küçük kanser odagi saptanabilir. Tiroit bezinin hizli büyümesi ve sert olmasi kanser süphesini artirir. Ses kisikligi ve boyunda lenf bezlerinin sismesi de tiroit kanser süphesini artirir.
Bazen özellikle çocuklarda boyundaki lenf bezlerindeki büyüme ilk bulgu olabilir. Çok nadiren bir kanser agrili ve baski sikayetleri dedigimiz ses kisikligi, nefes darligi veya yeme zorlugu ile ortaya çikar. Bazen hastalar ilk olarak vücudun diger tarafindaki lenf bezi büyüklügü, kemik kiriklari veya çok nadiren tiroit bezi fazla çalismasi (hipertiroitizm) ile karsimiza çikabilir. Bununla beraber çogu hastada hiçbir sikayet yoktur.
Boyundaki kitlenin veya nodülün nefes borusuna yapisik olmasi, sert olmasi, son zamanlarda hizli büyümesi, yeme zorlugu, ses kisikligi veya ses kalinlasmasi ve büyümüs lenf bezleri kanser olasiligini kuvvetlendirir.